Hangi tür şirketi kurmalıyım? Şirket türlerinin avantajları dezavantajları nedir? Vergi yönünden hangi şirket türü daha avantajlıdır? Çok ortaklı şirketler nasıl sağlıklı bir şekilde kurulur? Şirket kuruluşu nasıl gerçekleşmelidir.
Bu ve bunun gibi pek çok soru çoğu iş insanının cevap bulmaya çalıştığı problemlerdir. Gelin şirketler hukuku ve uygulamalarında uzman kadromuzla, sorularınıza beraber cevap bulalım. İş hayatının en önemli adımlarından birini beraber atalım.
Şirket Kuruluşu İçin Yol Haritanız
“Bir iş fikrim var ama şirket nasıl kurulur, kuruluş işlemleri ne kadar sürer, kuruluş masrafları ne kadar tutar, hangi türde şirket kurmalıyım?” vb. sorularınıza ve şirket kurmayı planlayan girişimcilerin bilmesi gereken bazı temel konular şirket kuruluş işlemlerinin temel süreçlerini oluşturmaktadır.
Türkiye’de yaygın olarak faaliyet gösteren şirket türlerini;
Olarak sıralayabiliriz. Bu sayılanların dışında Komandit, Kollektif gibi şirket türleri de mevcut olmakla birlikte bu şirket türleri diğer şirket türlerine oranla daha az rastlanan şirket türleridir.
Şahıs Şirketi, Limited Şirket ve Anonim Şirket arasında getirdiği sorumluluklar, vergisel avantajlar, kuruluş ve aylık maliyetler gibi konular değişkenlik göstermektedir.
Şahıs Şirketi (İşletmesi)
Şahıs şirketi kuruluşunda herhangi bir sermaye şartı bulunmamaktadır. Kuruluş maliyetleri limited şirkete ve anonim şirkete göre daha düşüktür. Şahıs şirketlerini kurmak ve kapatmak için daha az zaman ve emek harcanmakta olup süreç de oldukça kısadır.
Ancak şahıs şirketinde kamu borçlarından şirket sahibi tüm mal varlığıyla sorumludur. Ayrıca şahıs şirketlerinde anonim ve limited şirkette olduğu gibi %22’lik sabit bir vergi oranı yerine %15 ile başlayıp %40’a kadar çıkan gelir vergisi oranları uygulanmaktadır.
Şahıs şirketi 750.-TL ile 1.000.-TL arasında bir maliyet ile kurulabilir. Noterde yapılan imza beyannamesi, vekalet, kaşe vb. masraflar da bu tutara dahildir.
Limited Şirketler
Limited şirket kurulurken 10.000.-TL sermaye taahhüdü şartı bulunmaktadır ve bu sermayenin şirket kuruluşundan itibaren 24 ay içinde ödenmesi gerekmektedir. Şirketi kurarken herhangi bir bankaya sermayenin %25’ini bloke etme şartı kalkmıştır.
Limited şirketi tek ortaklı olarak kurmak mümkündür. Ortak sayısı en fazla 50’ye kadar çıkabilmektedir. Limited şirketin kanunu temsilcileri kamu borçlarının tamamından sorumlu iken, temsil yetkisi olmayan ortaklar ise kamu borçlarından sermaye payları oranında sorumludur. Ayrıca limited şirketlerde ortakların hisse devri işlemleri anonim şirketlere göre daha karmaşık ve maliyetlidir. Limited şirketler hisse devri için noterden yapılacak resmi devir işlemlerine ve ticaret siciline tescile tabidir. Bu hususta belirtildiği üzere belirli bir maliyete tabidir.
Limited şirketler kurulduğu ile, konulan sermayeye, yetki ve temsil verilecek kişi sayısı gibi değişkenlere bağlı olmak üzere genellikle 3.000.-TL ile 5.000.-TL arasında bir maliyet ile kurulmaktadır. Söz konusu masraflara noter ücretleri, oda masrafları, danışmanlık ücretleri dahildir.
Anonim Şirketler
Anonim şirketlerin kuruluşunda sermaye taahhüdünün en az 50.000.-TL olması ve limited şirket kuruluşundan farklı olarak taahhüt edilen semayenin ¼’ünün şirket kuruluşundan önce bankada bloke ettirilmesi gerekmektedir. Ancak şirketiniz tescil edildikten sonra bu blokeyi kaldırabilirsiniz. Limited şirketlerde olduğu gibi anonim şirketlerde de taahhüt edilen sermayenin 24 ay içinde ödenmesi gerekmektedir.
Anonim şirketler de tek ortakla kurulabilmekte ve ortak sayısı en fazla 500’e kadar çıkabilmektedir. 500 üzeri ortak ancak anonim şirket halka açık ise olabilmektedir. Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi ortakları şirketin kamu borçlarının tamamından sorumlu iken, yönetim kurulu üyesi olmayan ortakların kamu borçlarından herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
Hisse devir işlemleri kişiler arasında yapılabilir. Devir işlemleri için noter işlemleri ve ticaret siciline tescil işlemine gerek olmadığından, hisse devri limited şirkete göre daha hızlı, kolay ve maliyetsizdir.
Anonim şirketler kurulduğu ile, konulan sermayeye, yetki ve temsil verilecek kişi sayısı gibi değişkenlere bağlı olmak üzere genellikle asgari koşullar altında 5.000.-TL’ve 10.000 TL’den başlayan bir maliyet ile kurulmaktadır. Yanı sıra 12.500.-TL meblağın bankada sermaye olarak şirket kurulum işlemleri tamamlanana kadar tutulması gerekmektedir. Söz konusu masraflara noter ücretleri, oda masrafları, danışmanlık ücretleri dahildir.
Kuracağınız şirketin türünü belirlerken yukarıda ana hatlarıyla belirttiğimiz farklılıkları mutlaka göz önünde bulundurmanız ve durumunuza uygun şirket türünü doğru belirlemeniz şirketinizin geleceği için oldukça büyük bir önem arz etmektedir.
